Novos registros e raros táxons de Closterium e Spinoclosterium (Closteriaceae, Zygnematophyceae) para a Bahia, Brasil.

Autores

  • Ivania B. Oliveira
  • Carlos Eduardo de M. Bicudo
  • Carlos Wallace do N. Moura

Palavras-chave:

desmídias, levantamento fl orístico, microalgas, taxonomia

Resumo

Com base no inventário taxonômico dos gêneros Closterium Nitzsch ex Ralfs e Spinoclosterium Bernard Closteriaceae, Zygnematophyceae) que ocorrem na Área de Proteção Ambiental Litoral Norte, Bahia, Brasil, foram identifi cados 40 táxons pertencentes ao gênero Closterium e um para o gênero Spinoclosterium. Destes,
28 táxons foram adições à fl ora de desmídias da Bahia e sete são novos registros para o Brasil: Closterium aciculare West var. aciculare, C. angustatum Kütz. ex Ralfs var. angustatum, C. braunii Reinsch, C. idiosporum West & G.S.West, C. lineatum Ehrenberg ex Ralfs var. costatum Wolle, C. pseudolunula Borge var. pseudolunula f. pseudolunula and C. pseudolunula var. pseudolunula f. longius Poljanski. Quatro táxons raramente encontradas no Brasil foram coletados durante o estudo: Closterium macilentum Brébisson var. macilentum, C. kuetzingii Brébisson var. vittatum Nordstedt, C. semicirculare Krieger & Scott and C. strigossum Brébisson var. elegans (G.S. West) Krieger.

Downloads

Não há dados estatísticos.

Referências

Andrade, R.M. & Rachou, R.G. 1954. Levantamento preliminar de organismos planctônicos em alguns criadouros do Anopheles darlingi no sul do Brasil. Revista Brasileira Malária de Doenças Tropicais,

(4):481-496.

Bicudo, C.E.M. 1969. Contribution to the knowledge of the desmids of the State of São Paulo, Brazil (including a few from the state of Minas Gerais). Nova Hedwigia, 17(1-4):433-549.

Bicudo, C.E.M. & Bicudo, R.M.T. 1962. Contribuição ao conhecimento das Desmidiaceae do Parque do Estado, S. Paulo. Rickia, 1:207-225.

Bicudo, C.E.M. & Bicudo, R.M.T. 1965. Contribuição ao conhecimento das Desmidiaceae do Parque do Estado, São Paulo, 2. Rickia 2:39-54.

Bicudo, C.E.M. & Castro, A.A.J. 1994. Desmidiofl órula paulista IV (gêneros Closterium, Spinoclosterium). Bibliotheca Phycologica. Berlin; Stuttagart: J. Cramer. 191p.

Bicudo, C.E.M. & Martins, D.V. 1989. Desmídias (Zygnemaphyceae) de Itanagra, estado da Bahia, Brasil. Revista Brasileira de Biologia, 49(1):309-324.

Bicudo, C.E.M. & Menezes, M. 2006. Gêneros de algas de águas continentais do Brasil: chave para identifi cação e descrição. 2 ed. RiMa, São Carlos, 489p.

Bicudo, C.E.M. & Picelli-Vicentim, M.M. 1988. Ficofl órula do campo de esfagno das prateleiras, Parque Nacional de Itatiaia, sul do Brasil.

Revista Brasileira de Biologia, 48:15-28.

Bicudo, C.E.M. & Ungaretti, I. 1986. Desmídias da lagoa-represa Águas Belas, Rio Grande do Sul, Brasil. Revista Brasileira de Biologia, 46(2):285-307.

Bicudo, C.E.M. & Ventrice, M.R. 1968. Algas do Brejo da Lapa, Parque Nacional do Itatiaia, Brasil. In Anais do XIX Congresso da Sociedade de Botânica do Brasil, p. 3-42.

Biolo, S., Siqueira, N.S., Bortolini, J.C. & Bueno,C.B. 2008. Desmidiaceae (exceto Cosmarium) na comunidade perifítica em um tributário do Reservatório de Itaipu, Paraná, Brasil. Revista Brasileira de Biociências 6:8

Bittencourt-Oliveira, M.C. & Castro, A.A.J. 1993. Ficofl órula do Rio Tibagi, Estado do Paraná, Brasil, II: gênero Closterium (Zygnemaphyceae). Semina, Ciências Biológicas 14:74-85.

Borge, O. 1903. Die Algen der ersten Regnellschen Expedition, 2: Desmidiacen. Arkiv för Botanik 1:71-138.

Borge, O. 1918. Die von Dr. A. Löfgren in São Paulo gessammelten Süsswasseralgen. Arkiv för Botanik 15(13):1-108.

Borge, O. 1925. Die von F. C. Hoehne Wahrend der espedition Roosevelt-Rondon gessammelten Süsswasseralgen. Arkiv för Botanik 19(17):1-56.

Börgesen, O. 1890. Desmidiaceae. In Warming, E. (ed.). Symbolae ad fl oram Brasiliae centralis cognoscendam. Videnskabelige Meddelelser fra den naturhistoriske Forening i Kjöbenhavn 46:930-958.

Bortolini, J.C., Moresco, C., Siqueira, N.S., Biolo, S. & Bueno, N.C. 2009. Closterium Nitzsch ex Ralfs (Desmidiaceae) em um lago artifi cial urbano, Paraná, Brasil. Hoehnea 36(3): 445-454.

Brook, A.J. 1981. The Biology of Desmids. Botanical Monograph No. 16. Berkwell Scientifi c Publications, Oxford, 276p.

Brook, A.J. & John, D.M. 2002. Phyllum Chlorophyta (Green Algae) Ordem Zygnematales. In The freshwater algal fl ora of the British Isles: an identifi cation guide of freshwater and terrestrial algae. (D.M. John, B.A. Whiton & A.J. Brook, eds.). Cambridge: Cambridge University Press. p.479-593.

Coesel, P.F.M. 1983. The signifi cance of desmids as indicators of the trophic status of freswaters. Schweiz. Zeitschr. Hydrol 45:388-394.

Croasdale, H. & Flint, E.A. 1986. Flora of the New Zealand: freshwater algae, Chlorophyta, Desmids with comments on their habitats. v. 1. Chistchurch: DSIR, Botany Division.

De-Lamonica-Freire, E.M. 1985. Desmidiofl orula da estação ecológica da Ilha de Taiamã, município de Cárceres, Mato Grosso, Brasil. Tese de doutorado, Universidade de São Paulo, São Paulo.

De-Lamonica-Freire, E.M. & Heckman, C.W. 1996. The seasonal succession of biotic communities in wetlands of the tropical wet-and-dray climatic zone: III. The algal communities in the Pantanal of Mato Grosso, Brazil, with a comprehensive list of the known species and revision of two desmid taxa. Institut für Hydrobiologie und Fischereiwissenschaft 81(2):253-280.

Díaz, E.N.L. 1972. Nota sobre las Desmidiaceae de la Represa de Valinhos. Boletín de la Sociedad Argentina de Botánica 14(3):203-223.

Felisberto, S.A. & Rodrigues, L. 2007. Gênero Closterium (Closteriaceae) na comunidade perifítica do Reservatório de Salto do Vau, sul do Brasil. Iheringia, Série Botânica 62:45-54.

Förster, K. 1963. Desmidiaceen aus Brasilien, 1: Nord Brasilien. Revue Algologique 7(1):38-92.

Förster, K. 1964. Desmidiaceen aus Brasilien, 2: Bahia, Goyaz, Piauhy und Nord-Brasilien. Hydrobiologia 23(3-4):321-505, pl. 1-51.

Förster, K. 1969. Amazonische Desmidieen 1. Areal Santarém. Amazoniana 2(1-2):5-116.

Förster, K. 1974. Amazonische desmidien, 2. Amazoniana 2(2):135-242.

Förster, K. 1982. Conjugatophyceae: Zygnematales und Desmidiales (excl. Zygnemataceae). In Das Phytoplankton des Süsswassers: Systematik und Biologie (G. Huber-Pestalozzi, ed.). Schweizerbart’sche

Verlagsbuchhandlung, Stuttgart, Band 16, Teil 8, Hälfte 1, p.1-543

Franceschini, L.M. 1992. Algues d’eau douce de Porto Alegre, Brésil (les Diatomophycées exclues). Bibliotheca Phycologica. B. 92:1-81.

Garcia, M. & Vélez, E. 1995. Algas planctônicas da Lagoa Emboaba, Planície Costeira do Rio Grande do Sul: Avaliação qualitativa. Boletim do

Instituto de Biociências da Universidade Federal do Rio Grande do Sul, 54:75-114.

Grönblad, R. 1945. De algus braziliensibus: praecipue Desmidiacius, in regione inferiore fl uminis Amazonas. Acta Societatis Scientiarum Fennicae, nov., ser. B. Helsinforsiav 2(6):1-43.

Heimans, J. 1946. On Closteriometry. Biologisch Jaarboek Dodonaea 13:146-154.

Lopes, M.R.M. & Bicudo, C.E.M. 2002. Desmidiofl órula de um lago da planície de inundação do Rio Acre, Estado do Amazonas, Brasil. Acta Amazônica 33(2):167-212.

Marinho, M.M. & Huszar, V.L.M. 1990. Estrutura da comunidade fi toplanctônica da Lagoa de Juturnaíba, Araruama, Rio de Janeiro, Brasil: uma comparação entre o centro da região limnética, tributários e canal de

drenagem. Revista Brasileira de Biologia, 50 (2):107-123.

Marinho, M.M. & Sophia, M.G. 1997. Desmidiofl órula do Açude do Jacaré, município de Moji Guaçu, SP, Brasil. Hoehnea 24(1):37-53.

Martins, D.V. 1980. Desmidiofl órula dos Lagos Cristalino e São Sebastião, estado do Amazonas. Manaus, Amazonas. Tese de doutorado, Instituto Nacional de Pesquisas da Amazônia, Manaus.

Martins, D.V. 1982. Contribuição a ficologia da Amazônia, 3- Desmidiofl órula dos lagos Cristalinos e São Sebastião, Estado do Amazônas: Gêneros Netrium, Closterium e Pleurotaenium. Acta Amazonica 12

(2):279-290.

Martins, D.V. & Bicudo, C.E.M. 1987. Desmídias da Ilha de Tinharé, estado da Bahia, Brasil. Revista Brasileira de Biologia 47(1-2):1-16.

Martins, D.V., Santana, C.L. & Oliveira, O.C. 1991. Estudo qualitativo do fi toplâncton do Dique do Tororó, Salvador, Bahia, Brasil. Revista Brasileira Biologia, 51(2):445-453.

Oliveira, L. 2001, Desmidiofl órula das represas zootecnia estação da Universidade Federal de Lavras, Minas Gerais, Brasil: aspecto ecológico e taxonomia. Dissertação de Mestrado, Universidade Federal de Lavras, Minas Gerais.

Oliveira, L., Andrade, R. M. & Nascimento, R. 1951. Contribuição ao estudo hidrobiológico dos criadouros do Anopheles Tarsimaculatus Goeldi, 1905(= Anopheles aquasalis Curry, 1932) na Baixada Fluminense. Revista Brasileira de Malária e Doenças Tropicais 3(2):151-226.

Oliveira, I.B., Bicudo, C.E.M. & Moura, C.W.N. 2011. New records of Cosmarium (Desmidiaceae) to Brazil. Phytotaxa 26:25–38.

Picelli-Vicentim, M.M. 1984. Desmídias (Zygnemaphyceae) planctonicas do Parque Regional do Iguaçu, estado do Paraná, Brasil: contribuição ao levantamento. Dissertação de Mestrado, Universidade Federal do Paraná,

Curitiba, Paraná.

Prescott, G.W. 1957. The Machris brazilian expedition, Botany: Chlorophyta, Euglenophyta. Contributions in Science, v. 11:1-28.

Prescott, G.W., Croasdale H.T. & Vinyard W.C. 1975. A synopsis of North American desmids. Part II: Desmidiaceae: Placodermae. Section 1. University of Nebraska Press, Lincoln, London. 267p.

Rosa, Z.M., Ungaretti, I. Kremer, L.M., Alves-da-Silva, S.M., Callegaro, V.L.M. & Werner, V.R. 1987. Ficoflórula de ambientes lênticos, estudo preliminar da Região de Charqueadas, Rio Grande do Sul, brasil com

vistas à avaliação ambiental. Acta Botânica Brasílica, 1(2):165-188.

Rosa, Z.M., Torgan, L.C., Lobo, E.A. & Herzog, L.A.W. 1988. Análise da estrutura de comunidades fi toplanctônicas e de alguns fatores abióticos em trecho do Rio Jacuí, Rio Grande do Sul, Brasil. Acta Botânica Brasílica, 2(1- 2):31-46.

Scott, A.M., Grönblad, R. & Croasdale, H. 1965. Desmids from the Amazon Basin, Brazil. Acta Botânica Fennica 69:1-93.

Sophia, M.G.L. 2009. Algas subaereas: biodiversidade de desmidias no município de Rio de Janeiro e arredores, e estrutura de comunidades em encostas sob diferentes ações antrópicas. Tese de doutorado, Universidade Federal do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro.

Sophia, M.G., Dias, I.C. & Araújo, A.M. 2005. Chlorophyceae and Zygnematophyceae from the Turvo State Forest Park, state of Rio Grande do Sul, Brazil. Revista Brasileira de Biologia 51:85-107.

Sormus, L. & Bicudo, C.E.M. 1994. Criptógamos do Parque Estadual das Fontes do Ipiranga, São Paulo, SP. Algas, 6: Zygnemaphyceae (Closteriaceae). Hoehnea 21:75-92.

Ungaretti, I. 1976. Contribuição ao inventário das desmídias (Zygnemephyceae) do arroio do Dilúvio, Rio Grande do Sul, Brasil. Dissertação de Mestrado, Universidade Federal do Rio Grande do Sul, Porto Alegre.

Ungaretti, I. 1981. Desmídias (Zygnemaphyceae) de um açúde do Morro Santana, Porto Alegre, Rio Grande do Sul, Brasil. Iheringia: Série Botânica 27:3-26.

Wille, N. 1884. Bidrag til Syda merikas Algofl ora, 1-3. Bihang till Kongliga Svenska Vetenskaps-akademiens handlingar 8:1-64.

Wittrock, V.B. & Nordstedt, C.F.O. 1880. Algae aquae dulcis exsiccatae praecipue Scandinavicae. Botanic Notiser. Fasc. 7-8:113-122.

Downloads

Publicado

2013-06-06

Como Citar

Oliveira, I. B., Bicudo, C. E. de M., & Moura, C. W. do N. (2013). Novos registros e raros táxons de Closterium e Spinoclosterium (Closteriaceae, Zygnematophyceae) para a Bahia, Brasil. Iheringia, Série Botânica., 68(1), 115–138. Recuperado de https://isb.emnuvens.com.br/iheringia/article/view/43

Edição

Seção

Artigos